به نقل از «فرارو»

اجنّه‌ی پیر؛ یادداشتی از سعید حجاریان

تاریخ انتشار: ۲۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۰۱۲۹۸

سعید حجاریان در یادداشتی نوشت: 

بعضی گمان دارند واژه‌ی «اجنّه» جمع «جن» است. حال آن‌که این کلمه اساساً ربطی به جن و پری ندارد، بلکه جمع «جنین» است. در توضیح بگویم، کلمه «جن» خود جمع است و مفرد آن «جنی» است؛ همان واژه‌ای که در قرآن آمده است. حال خوب است نگاهی به عنوان یادداشت بیفکنیم و بپرسیم مگر می‌شود جنین‌ پیر شود؟ پاسخ من مثبت است و معتقدم در کشور ما جنین‌های پیر پرتعدادند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر کمی تساهل به خرج دهیم باید بگوییم ما با پیرمردهای نابالغ زیادی مواجه هستیم. اما این‌ها چه کسانی هستند و چه خصوصیاتی دارند؟

جنین همانطور که می‌دانیم از خون مادر تغذیه می‌کند و کاملاً به بند نافی وابسته است که خون از طریق آن منتقل می‌شود زیرا او چشم و‌ گوش‌اش بسته است. ما هم در جامعه‌مان افرادی را داریم که مانند زالو به بدن جامعه چسبیده و از خون آن تغذیه می‌کنند با این تفاوت که اینان با چشم و گوش باز و آگاهانه چنین می‌کنند. به همین خاطر است که جامعه‌مان مدت‌های مدیدی‌ست که رنگ‌پریده شده است. این قبیل افراد چند ویژگی دارند. می‌خواهم با نقل بیتی از مولانا به توصیف این ویژگی‌ها بپردازم. مولانا در دفتر سوم مثنوی می‌گوید:

اولین ویژگی اجنّه‌ی پیر سخت‌گیری است. مراد من از سخت‌گیری دو معناست. در یک معنا که بیشتر مورد توجه است، سخت‌گیری مانند چسبیدگی میوه به درخت است؛ میوه‌ای که نمی‌خواهد از درخت و منبع تغذیه‌اش جدا شود. می‌دانیم همه میوه‌ها وقتی می‌رسند آسان‌گیر می‌شوند و خود به خود از شاخه می‌افتند. ولی بعضی میوه‌های آفت‌زده، به‌خاطر آفت درون‌شان، پیوسته به درخت آویزان می‌مانند و سال‌ها از شیره درخت تغذیه می‌کنند.

به‌عبارتی این‌ها کرم‌های میوه‌نما هستند که اگر در جامعه خود بگردیم با نمونه‌های متعددی مواجه خواهیم‌ شد. کسانی‌که بیت‌المال را مصرف کرده و فایده‌ای برای کشور نداشته و ندارند و چنانچه نمونه‌ای از این‌ها در یکی از بلاد فرنگ پیدا شود احتمالاً به تکدی‌گری مشغول‌ خواهد شد.

سخت‌گیری در معنای دوم مرادف با عدم‌ مداراست. در ذهن‌ این‌ها الگوریتم‌هایی رسوب کرده که صرفاً مطابق آن‌ها عمل می‌کنند و‌ هیچ عامل بیرونی را به دستگاه تفکر و تکلم‌شان راه نمی‌دهند. به عبارتی از اساس غیرقابل تغییر هستند.

دومین ویژگی اجنّه‌ی پیر تعصب است. تعصب نوعی عصبیت جاهلی است. در زمان جاهلیت در عشیره نسبت به افراد تعصب وجود داشت و حتی اگر کسی بر سبیل باطل بود، تا سر حد مرگ از تعصب‌ و عقیده‌ی جزمی‌اش دفاع می‌کردند. در واقع این‌ متعصبان از اساس در ضدیت با پراگماتیسم هستند. باید توجه داشت که واژگانی از جمله «عُصبه» هم وجود دارد که بار منفی چندانی ندارند و بیشتر ناظر به پیوندهای خانوادگی‌ هستند مانند آنچه در آیه هشتم سوره یوسف می‌خوانیم.

خامی سومین ویژگی اجنّه‌ی پیر است. عدم ارتباط با دنیای خارج از یک‌سو و بیگانگی با آینده‌نگری از سوی دیگر، باعث شده است افق دید در آن‌ها به‌وجود نیاید. چنین نیرویی به میوه‌ای کال شبیه است که هیچ خواسته‌ای را برآورده نمی‌کند.

آخرین ویژگی اجنّه‌ی پیر خون‌آشامی است. اجنّه‌ی پیر موجوداتی غیرمولد هستند و زیست انگلی دارند و چنانکه بالاتر ذکر شد، خون جامعه را می‌مکند. از طرفی برای بقاء صرفاً به یک الگوی خون‌خواری بسنده نمی‌کنند و مدام تغییر شکل می‌دهند. در یک مثال عینی‌تر می‌توان عملکرد اینان را به جهش‌ ویروس‌ها تشبیه کرد؛ ویروس‌هایی که بدواً به بدن‌های جامعه حمله می‌کنند و زمانی‌که حساسیت‌هایی برانگیخته شد، خود را در قالبی دیگر، یا به تعبیر دقیق‌تر، جهش جدید بازتولید می‌کنند.

پرسشی اساسی که در برابر چنین وضعیتی مطرح می‌شود این است که واکنش جامعه در برابر این‌ها باید چگونه باشد. به‌گمان من پاسخ‌مان را می‌توانیم در دو گزاره کلیدی بازمانده از عصر روشنگری بیابیم.

الف. خروج انسان از صغارت خودساخته. به‌نظر می‌رسد در جامعه ما صغار زیادی زیست می‌کنند؛ به‌معنای فقهی عده بسیاری مولّی علیه هستند و به شکل ارادی «خود پیروی» (autonomy) را از خود سلب کرده‌ و از آزادی گریزان شده‌‌اند زیرا هراس رهاشدگی آن‌ها را رها نمی‌کند. حال آن‌که اکنون در جامعه ایران انرژی زایدالوصفی از خودبنیادی، سوژه‌گی و نقادی آزاد شده است تا جایی که می‌توان ادعا کرد مسئله کنونی جامعه ما موازنه قوا میان صغیرها و‌ رشیدهاست.

ب. اهمیت یافتن خرد نقّاد. چنانکه از ظاهر امر بر می‌آید، اجنّه‌ی پیر از خرد نقّاد گریزان‌اند و معتقدند این مؤلفه به سستی و از میان رفتن‌ بنیان‌های فکری‌شان می‌انجامد. چنانکه در عصر ارتباطات گاه نخواندن روزنامه و ندیدن رسانه‌های تصویری فضیلت پنداشته می‌شود. مسئله اساسی در نسبت خرد نقّاد و اجنّه‌ی پیر آن است که پیوند آن‌ها با این مؤلفه مقدمه شک است که نهایتاً با تغییر بنیان‌های فکری هم‌داستان می‌شود. از این روست که عوالم اجنّه‌ی پیر از جمله محدوده‌هایی است که از دسترس عقل محض به دور بوده و عمدتاً ناکجاآبادی محسوب می‌شود.

منبع: فرارو

کلیدواژه: سعید حجاریان سخت گیری جامعه ما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۰۱۲۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محاکمه مرد رمال به اتهام تعرض به ۵ زن

 آذر سال ۱۴۰۲ زن جوانی به نام نسرین با مراجعه به پلیس آگاهی از مردی رمال شکایت کرد و اظهار داشت وی او را مورد آزار و اذیت و تعرض قرار داده است.

این زن در تشریح ماجرا به مأموران گفت: از ۴ سال قبل به یک بیماری مبتلا شدم و به پزشکان متعددی مراجعه کردم، اما نه تنها بیماری‌ام درمان نشد بلکه قدرت عضلاتم را هم از دست دادم. به صورت عادی نمی‌توانستم راه بروم تا اینکه چند ماه قبل به واسطه یکی از دوستانم با مرد رمالی به نام سعید آشنا شدم. او ادعا می‌کرد که ظرف چند جلسه و با یک نسخه جادویی می‌تواند بیماری‌ام را درمان کند. اظهارات این مرد دوباره من را امیدوار کرد و به خانه سعید در جنوب تهران رفتم. پس از چند جلسه او گفت برای درمان کامل باید به من انرژی بدهد و با حرف هایش فریبم داد و در نهایت هم من را مورد آزار و اذیت قرار داد. حالا هم من از او شکایت دارم.

در حالی که مأموران در حال تحقیق از متهم بودند دومین شکایت مشابه به پلیس اعلام شد.

دومین شاکی دختر جوانی به نام شیرین بود که اظهاراتش با شاکی اول شباهت زیادی داشت.

در ادامه ۳ زن جوان دیگر هم با شکایت‌های مشابه به پلیس مراجعه کردند و تعداد شاکی‌های پرونده مرد رمال به ۵ نفر رسید.

به این ترتیب مأموران سعید را ردیابی کردند و بازداشت شد. وی پس از انتقال به پلیس آگاهی و در جریان بازجویی‌ها منکر اتهام وارده شد. پس از آن مأموران او را در مقابل شاکی‌ها قرار دادند که هر ۵ زن او را شناسایی کردند.

با تکمیل تحقیقات پرونده برای رسیدگی به شعبه ۱۳ دادگاه کیفری یک استان تهران فرستاده شد.

در ابتدای جلسه پنج شاکی پرونده برای مرد رمال درخواست اشد مجازات کردند.

پس از آن نسرین به جایگاه رفت و به قضات گفت: متهم به بهانه درمان بیماری به من تعرض کرد. حالا علاوه بر بیماری جسمی به مشکلات روانی هم مبتلا شده‌ام و زندگی‌ام نابود شد. من به هیچ عنوان حاضر به گذشت نیستم.

شیرین دومین شاکی پرونده نیز به قضات گفت: من به خاطر اینکه دوست داشتم زودتر ازدواج کنم و همیشه به دنبال آن بودم که یک مرد خوب همسرم بشود از طریق یکی از دوستانم با سعید آشنا شدم.

وقتی به خانه‌اش رفتم او گفت که می‌تواند با دادن یک نسخه جادویی کاری کند که خیلی زود مرد ایده‌آلم به خواستگاری‌ام بیاید و بختم باز شود، اما این مرد شیاد من را مورد آزار و اذیت قرار داد.

سومین شاکی هم گفت: چند سالی بود که مشکلات اقتصادی، من و خانواده‌ام را آزار می‌داد و فکر کردم می‌توانم با گرفتن یک نسخه از متهم قفل مشکلات مان را باز کنم، اما سعید با ترفندی فریبکارانه به من تعرض کرد.

دو شاکی دیگر هم که با همین ترفند فریب مرد رمال را خورده بودند جزئیات شکایت شان را مطرح کردند.

پس از اظهارات شاکی‌ها، متهم ۵۰ ساله به جایگاه رفت و گفت: من منکر ارتباط با شاکی‌ها نیستم و با هر ۵ نفر ارتباط داشتم، اما من آنها را به زور به خانه‌ام نیاوردم و خودشان از من نسخه جادویی می‌خواستند و هر ۵ زنی که حالا از من شاکی هستند خودشان از من خواستند و پیشنهاد دادند که با آنها ارتباط داشته باشم. من به هیچ‌کدام از شاکی‌ها تجاوز نکرده‌ام و اتهامم را قبول ندارم.

متهم در ادامه افزود: البته من دو همسر دارم که یکی از آنها بیمار است و دیگری هم در افغانستان زندگی می‌کند. اگر هم می‌بینید که پیشنهاد شاکی‌ها را رد نکردم به خاطر دوری از همسرانم بود وگرنه با آنها ارتباط برقرار نمی‌کردم.

با اظهارات متهم قضات ادامه جلسه رسیدگی به پرونده را به تحقیقات بیشتر درباره ادعای متهم موکول کردند.

روزنامه ایران

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حوادث و انتظامی